|
|
| 'Potansiyelinizin farkına varmak'' | |
|
|
| ÇOCUK VE ERGENLERDE OBSESİF KOMPULSİF BOZUKLUk | |
|
|
| Aile Danışmanı ve Yaşam Koçu Merve Maltaş Kılıç 05333738123 | |
| YAŞAM KOÇLUĞU NEDİR? | |
|
|
| Aile Evlilik Danışmanı Sinem SAYIŞMAN 0533 373 81 23 | |
| METROPOLİTAN OKUL OLGUNLUK TESTİ | |
|
|
| Aİle-İlişki-Evlilik-Çocuk Danışmanı Zühre Çelen 0216-3476003 | |
| Masallar Ütopyası | |
|
|
| Aile Psikoloğu Evlilik Terapisti 0544-7243650 | |
| ÖZSEVGİ & KARI-KOCA SEVGİSİ | |
|
|
|
| Aile ve Çift Danışmanı Psikologataknşahin 05057675885 | |
| - Mutlu Evliliğin Sırları Nelerdir - | |
|
|
| Anadolu Yakası Avrupa Yakası Uzman Klinik Psikolog Seans Randevu Telefonu 0532 158 35 55 | |
| TERAPİ, DANIŞAN ve TERAPİST | |
|
|
| Ass.Prof. Dr. Muhsin Yılmazçoban 0544-7243650 | |
| AİLEYİ KORUMAYAN VE ÇALIŞMAYAN’IN VEBALİ ÇOK BÜYÜKTÜR | |
|
|
| Bebek Psikolojisi 0533-3738123 | |
| Bebekler Neden Ağlar ? Nasıl Yardımcı Olabiliriz? | |
|
|
| Bilgelik Öyküleri | |
| BAKIŞ AÇISI ÖNEMLİDİR | |
|
|
| Cinsel Sorunlar 0533-3738123 | |
| Psikolojik Kökenli Cinsel Sorunlarda Cinsel Terapi Nedir? | |
|
|
| çocuk gelişim uzmanı Suzan SEVİNDİK | |
| ÇOCUKLAR NEYİ UNUTMAZ . | |
|
|
| Çocuk Psikolojisi 0544-7243650 | |
| Hangi Durumlarda Çocuk Pedagoglarına Gidilmeli? Hangi Durumlarda Çocuk Psikoloğuna Gidilmeli? | |
|
|
|
| Dr. Mehmet A. Eroğlu Yaşam-Eğitim Koçu 0544 7243650 | |
| İkigai | |
|
|
| Ergen Psikolojisi 0505-7675885 | |
| Anne Çocuğuyla Arkadaş Olabilir mi? Baba Çocuğu ile Arkadaş Olabilir mi? | |
|
|
| evlilik cinsel terapist nesrin örek 05057675885 | |
| Cinsel isteksizlik nasıl ele alınmalı ve tedavi edilmelir? | |
|
|
| Evlilik Danışmanı Mehmet Ersoyoğlu | |
| EVLİLİĞİNİZİ BU SIR KURTARACAK | |
|
|
| hulya aydoğan | |
| NARSİSTİK KİŞİLİK BOZUKLUĞU | |
|
|
| istanbuldaki Çocuk Psikologlari Pedagoglari Adresleri | |
| 5 Yaş Çocuğu | |
|
|
|
| istanbuldanışmanlık ve koçluk merkezi psikologpedagog 05057675885 | |
| OTİZM | |
|
|
|
| istanbul Kadıköyde Uzman Klinik Psikolog Gülten De 0544-7243650 | |
| Psikolojik Destek ve Psikoterapi ne işe yarıyor? | |
|
|
| istanbul Klinik Psikolog Ahmet Töremen 042 775 01 04 | |
| Problemi çözmek mi tanımak mı? | |
|
|
| İSTANBUL YAŞAM KOÇU YÜKSEL KÖKSAL05354336620 | |
| BERTRAND RUSSELL’IN ‘MUTLU OLMA SANATI’ İSİMLİ KİTABINDAN ÇIKARILACAK 6 DERS | |
|
|
|
| istanbul yaşam koçu 05321583555 | |
| KENDİNİ GERÇEKLEŞTİREN KEHANET | |
|
|
| Kişisel gelişim testleri 0505 767 5885 | |
| - Başkalarıyla Yaşayabilme Testi - | |
|
|
| Klinik Psikolog Tuba Koldağ 05393271908 | |
| YENİ NORMAL DE AİLELER ÇOCUKLARA NASIL YAKLAŞMALI | |
|
|
| Öğrenci Koçluğu 0533-3738123 | |
| Öğrenci Koçu Kimdir? | |
|
|
| PSIKOLOG EDA NERGİS ŞAHİN | |
| OBSESİF KOMPULSİF BOZUKLUK | |
|
|
| Psikolog Ahmet Kurnaz İstanbul Bakırköy 0533 3738123 | |
| DEPRESYON | |
|
|
|
| Psikolog Barış Yılmaz 0531 743 25 05 | |
| - ANLAŞILMAK İSTEYEN KADIN NE YAPMALI – | |
|
|
| Psikolog Buse Yeğin | |
| YEME BOZUKLUĞU NEDİR? | |
|
|
| Psikolog Esra Gökçen | |
| Sınav kaygısı nasıl yatıştırılır? | |
|
|
| Psikolog Esra Altunsoy Adıgüzel 0533-3738123 | |
| Panik Atak ve Tedavi Yolları | |
|
|
| Psikolog Esra Çakır 05333738123 | |
| Psikodiyet Nedir? | |
|
|
| Psikolog Osman İlhan | |
| Çocukta Cinsel Gelişim | |
|
|
| Psikolog Pedagog Çocuk Psikolojisi | |
| TELEVİZYON VE ÇOCUKLAR | |
|
|
|
| psikolog pedagog aile ve çift terapisi | |
| Dr. Psk. Aile Evlilik Çift Danışmanı Ekrem ÇULFA hakkında yazılan yorum, tavsiye, öneri ve faydalar | |
|
|
| Psk. Dan. Furkan Çulfa 0544 724 36 50 | |
| Okula Gitmenin Psikolojik Olarak Olumlu Katkıları Nelerdir? | |
|
|
|
| sevdadiyarı şiirterapisi | |
| KADIN SEVDİĞİ SÜRECE ... | |
|
|
|
| Sosyolog Merve Ege tel 0505 767 5885 | |
| İntihar | |
|
|
| Uzman Klinik Psikolog Hatice Büşra KARA | |
| BOŞANMA SÜRECİ | |
|
|
| Uzman Klinik Psikolog Şakir ERNAS | |
| Kendi Varlığını Duyurma Haykırışı: Saldırganlık ve Kızgınlık | |
|
|
| Uzman Klinik Psikolog Büşra GÜNEŞ | |
| HASTALIK HASTALIĞI | |
|
|
| Uzman Klinik Psikolog Gülten Demirdöven 0544-724 36 50 | |
| My life Psikolojik Danışma istanbul 0533 373 8123 My life Psikolojik Danışma istanbul 0533 373 8123 | |
|
|
| Uzman Klinik Psikolog Pegadag Gülten Demirdöven | |
| BOŞANMALAR ÇOCUKLARI NASIL ETKİLİYOR? | |
|
|
|
| Uzman Klinik Psikolog Tanya Halkacıoğlu 05321583555 | |
| NARSİST BİREYLERLE BAŞA ÇIKMANIN YOLLARI | |
|
|
| Uzman Psikolog Hakan Özbayis-0532 496 09 66 | |
| Hamilelik Mükemmeldir | |
|
|
| Uzman Psikologlar Uzman Pedagoglar 0216-3476003 | |
| 1 yaş çocuk psikolojisi, 2 yaş çocuk psikolojisi ,3 yaş çocuk psikolojisi | |
|
|
| YAŞAM KOÇU ÖĞRENCİ KOÇU SİNAN SEYFİ YETKİNER | |
| İSTİFÇİLİK BOZUKLUĞU | |
|
|
| Yaşam Koçu Öğrenci Koçu PsikoTerapist Ayşim Çulfa | |
| Ebeveynler Çocuklarının Karne Notları İle ilgili Nasıl Bir Tutum İçinde Olmalılar? | |
|
|
|
| Yetişkin ve Ergen Psikoloğu Psikolog 05057675885 Büşra Yurtsever | |
| DEPRESYONUN EN GÜÇLÜ PANZEHİRİ YENİ BİR BİLİŞSEL ÇERÇEVE YARATMAKTIR | |
|
Uzman Klinik Psikolog Hatice Büşra KARA
busra.kara@icloud.com
TRAVMA SONRASI STRES BOZUKLUĞU
07/03/2021
Travma Sonrası Stres
Bozukluğu (TSSB), bir veya daha fazla travmatik olaya maruz kalma, bir yakının
başına geldiğini öğrenme ya da olayın ayrıntılarıyla yineleyici ve yoğun
biçimde karşı karşıya gelme sonucu görülen yoğun belirtiler grubunu içeren bir
tanı olarak tanımlanmaktadır. Travma Sonrası Stres
Bozukluğu, 1980 yılında DSM-III ile birlikte ilk kez tanımlanan psikolojik bir
durumdur. Bu tanım, travmatik olaylara maruz kalmış bazı bireylerde belirli bir
psikolojik fenomenoloji kalıbının ortaya çıktığı kanıtlarına dayanmaktadır.
Travmatik olaylar insanların korku, dehşet ve çaresizlik tepkileri ile
karakterize edilen yaşam stresinin diğer biçimlerinden farklı bir nitelik taşımaktadır.
Zihinsel sağlık alanında bir tanı olarak TSSB'nin önemi, bireyin psikolojik
bozukluğunda önemli bir nedensel faktör olarak dış ortamın etkisini kavramış
olmasıdır. Travmatik olayın yani dış ortamın nedensel rolünün kabulü ve tanı
ölçütlerine dahil edilmesi TSSB'yi DSM-III'ün diğer bozukluklarının çoğundan
ayırmaktadır. Günümüzün TSSB tanımı, bilgi
işleme süreçlerine dayanan Horowitz’in “İki Faktör Modeli”nden ilham almaktadır.
Bu modele göre bireyler, travmatik olayın ardından rahatsızlık verici
düşünceler ve duyguların istilasına uğradığı için bu durumun etkisinden
uzaklaşmak adına kaçınma davranışları sergilemektedir. Bu tanıdaki temel klinik
özellikler, 1 aydan uzun süren, aşırı uyarılmışlık durumu (örneğin öfke
patlamaları, abartılı irkilme tepkileri, odaklanma güçlükleri), strese neden
olan olayla ilgili istenç dışı gelen belirtiler (örneğin anılar, düşler, olayın
yeniden oluyormuş gibi yaşantılandığı çözülme tepkileri), olayın
hatırlatıcılarından kaçınma, olaydan sonra başlayan ya da kötüleşen olaya
ilişkin bilişler ve duygudurumda olumsuz değişiklikler (örneğin kendine ve
dünyaya ilişkin abartılı olumsuz inanış ve beklentiler, süreklilik gösteren
olumsuz duygudurum, etkinliklere ilgide azalma, yabancılaşma duyguları) olarak
belirlenmektedir. Travma Sonrası Stres
Bozukluğu’nun belirli bir nüfüsta görülme yaygınlığı, o toplumdaki stresörlerle
uyumluluk göstermektedir. TSSB her yaştaki birey için bir tehlike olabilmekle
birlikte daha ziyade genç erişkinlerin yaşadığı bir sıkıntı olmaktadır. Yapılan
epidemiyolojik bir çalışmada, TSSB’nin hayat boyu görülme sıklığı cinsiyete
göre farklılaşmış olup, kadınlarda %1-3 iken erkeklerde %0,5 olarak rapor
edilmektedir. Erkekler de savaş ile ilişkili olaylar en büyük etken olarak
rapor edilmekteyken, kadınlarda ise bu durum daha çok fiziksel saldırılar
olmaktadır. Bunlara ek olarak
travmatik bir olay deneyimleyen bireylerin ortalama %18’i uzun sürede kronik
TSSB geliştirdikleri ifade edilmektedir. Türkiye’de TSSB yaygınlığı ile ilgili
pek çalışma olmamakla birlikte, Kuğu ve Akyüz (2002), Marmara depremi sonrası
yapmış oldukları araştırmada depremzedelerde TSSB geliştirme oranını %56-77
olarak elde edilmiştir. Travmatik olay türüne göre görülme sıklığına
bakıldığında; doğal afet yaşamış kişilerin %3’ünde, Vietnam savaşına
katılanların %30’unda, ölümcül yaralanmalardan sağ kalanların %30’unda TSSB
ortaya çıkarken, hastalığın subklinink formunu gösteren kişilerin oranı ise %25
olarak belirtilmektedir. TSSB görülme sıklığını travmayı kişinin kendisinin
deneyimlemesi, travma şiddeti ve süresi gibi değişkenlerin artırdığı
belirtilmektedir. Travmanın öznel bir
tecrübe olduğunu ve her bireyin yaşanan olayı farklı algıladığı bilinmektedir.
Yaşanan olayın kişide travmatik bir etki yaratabilmesi için, olayı algılayış
biçimine bağlı olarak hayatını, duygularını, düşüncelerini olumsuz etkilemiş
olması gerekmektedir. Kişide TSSB’nin ortaya çıkma olasılığını stres kaynağı da
etkilemekte, aynı olayı yaşayan herkeste TSSB görülmeyebilmekte yani kişi için
olayın öznel bir anlamının olması gerekmektedir. Araştırmalar, TSSB’nin ortaya
çıkmasında ve travmadan etkilenme düzeyinde bazı faktörlerin öneminden
bahsetmektedir. Bu bozukluğun oluşumunda etnik, kültürel, psikolojik,
fizyolojik, aile yapısı, sosyal durumlar ve kişisel özellikler risk faktörleri
olarak ele alınabilmektedir. Çocuk ya da yaşlı olmak, daha önce bir travmatik
yaşantıya sahip olmak, yardım-kurtarma çalışmalarına katılmak, yalnız yaşamak,
aile desteğinin olmaması, psikiyatrik ya da fiziksel hastalık öyküsüne sahip
olmak ve çocuklukta yaşanan istismar ya da travma yaşantısı da risk faktörleri
arasında sayılmaktadır. Bunlara ek olarak, travmatik olayın algılanan şiddeti,
sosyal destek azlığı, içe dönüklük, yüksek nörotisizm, bireyin suçluluk
duygusu, stresörün ani olması, alkol veya ilaç kötüye kullanım öyküsü TSSB
görülmesini arttıran risk etkenleri arasında görüldüğünü destekleyen çalışmalar
da bulunmaktadır. Çocukluk çağından ergenliğe geçişte TSSB geliştirme oranı
artmakta, ergenlik dönemindekilerin orta yaş aralığındaki kişilere göre
travmadan etkilenme riskinin daha fazla olduğu bilinmektedir. Bu duruma
istinaden TSSB geliştirme bakımından ergenlik döneminin bir risk faktörü
olduğunu söylemek mümkün olmaktadır. Ek olarak eğer travmatik olay doğal yoldan
değil de insan eliyle meydana gelmişse TSBB yaşama riski, şiddeti ve süresi
daha fazla olduğu bilinmektedir. KAYNAKÇA American Psychiatric Association. (1980).
Diagnostic and statistical manual of mental disorders, DSM-III. Washington,
DC.(3.edition) APA (2013). Amerikan Psikiyatri Birliği
Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El Kitabı, 5. baskı (DSM-5). E.
Köroğlu (Çev.). Ankara: Hekimler Yayın Birliği. Helzer, J.E., Robins ,L.N., McEvoy,L.
(1987). Posttraumatic stress disorder in the general population. Findings of
the epidemiologic catchment area survey. N. Engl. J. Med. 317, 1630-1634 Joseph, S., Williams, R., & Yule, W.
(1997). Understanding post-traumatic stress. A psychosocial perspective on PTSD
and treatment. New York: John Wiley & Sons. Kaplan, H.I.(1998). Anxiety disorders.
In:Kaplan and Sadock’s Synopsis of psychiatry. Mass Publishing Co.
Egypt.581-628. Kuğu, N., Akyüz, G. (2002). Doğal felaket
deneyimleri ve Travma Sonrası Stres Bozukluğu:Risk faktörleri ve yaygınlık.
Yeni Symposium, 40, 24-28. Özçetin, A., Maraş, A., Ataoğlu, A.,
İçmeli, C.(2008). Deprem sonrası gelişen travma sonrası stres bozukluğu ile
kişilik bozuklukları arasında ilişki. Düzce Tıp Fakültesi Dergisi, (2):8-18. Schroeder, P. (2000). Travma sonrası
müdahale. Seminer Notları, Türk Psikologlar Derneği, Ankara. Wastel, C. (2005) Understanding trauma and
emotion: Dealing with trauma using an emotion-focused approach (1. baskı).
Avusturalya: Allen & Unwin. Uzman Klinik
Psikolog Hatice Büşra KARA busra.kara@icloud.com |
|
|
Yorumlar |
| Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yapmak için tıklayın |
Yazarın diğer yazıları |
| BOŞANMA SÜRECİ - 14/05/2024 |
| Boşanma, evlilik birliğinin resmi olarak sonlandırıldığı bir hukuki süreçtir. Boşanma süreci genellikle üç aşamadan oluşur: Boşanma öncesi, boşanma sırası ve boşanma sonrası. |
| DEPRESİF GENÇLER VE DEPRESİF EBEVEYNLER - 01/02/2024 |
| Depresif gençler ve depresif ebeveynler, günümüzde sıkça karşılaşılan bir sorundur. Depresyon, hem gençlerin hem de ebeveynlerin yaşam kalitesini, sağlığını ve ilişkilerini olumsuz etkileyebilen ciddi bir ruh sağlığı bozukluğudur. |
| ÇOCUKLARDA GÖRÜLEN YEME BOZUKLUKLARI - 01/06/2023 |
| Beslenme kriteri bireyin yaşamını devam ettirebilmesi, sağlıklı olmak ve büyümenin devamı için çok önemlidir. |
| “BANYO YAPMAK İŞKENCEYE DÖNÜŞTÜ” - 24/04/2023 |
| Bazen anne babalar bebekken sudan çıkmak istemeyen çocuklarının büyüdükçe yıkanmak istemediklerinden ya da el ve ayaklarını yıkamaya tepki gösterdiklerinden yakınırlar. |
| “ÇOCUĞUMUZDAN BOŞANIYORUZ” - 23/03/2023 |
| Anne babası çatışma halinde olan çocukların, anne babalarından anlayış ve sabır gibi beklentileri olur. |
| BABA UYARICI, ANNE İSE KORUYUCU MUDUR? - 16/03/2023 |
| Geleneksel aile yapıları değişse de anneler hala babalara babalık rollerini teslim etmekte zorlanabiliyor. Erkekler tarafından bakacak olursak, birçok erkek babalıkla ilgili iyi tanımlanamamış bu role girmekte zorluk çekiyor. |
| AKRAN ZORBALIĞI - 01/02/2023 |
| Akran zorbalığı, çocukların kendi yaş gruplarında olan bir ya da birkaç kişiye; sosyal, fiziksel, sözlü ve cinsel olarak zarar vermeleridir. |
| TERKEDİLME KORKUSU - 12/01/2023 |
| Yeni bir ilişkiye başlama ihtimali olduğunda nasıl olsa bu da beni terk edecek diye düşünüp hiç başlamamayı tercih ediyor musunuz ya da tam tersi çok fazla ısrarcı oluyor musunuz? |
| ÇOCUĞUMA EŞYALARINI VE ODASINI TOPLAMAYI NASIL ÖĞRETEBİLİRİM? - 03/01/2023 |
| Birçok yetişkin, çocuklarının malının kıymetini bilmemesinden, dağınıklığından veya sorumsuzluğundan yakınmaktadır. |
 Devamı |